Gebeurtenissen 2017

Zopas werd onder de tab ‘Events 2017’ (hierboven) een eerste activiteitenkalender van Psallentes gepubliceerd voor het jaar 2017. Men neme er kennis van! De informatie is voorlopig nog minimaal. We doen ons best om tijdig meer details bekend te maken.

2017 dient zich alvast aan als een heel mooi gevuld jaar, met nu al 55 activiteiten — en er komen er nog.

In januari en februari werken we samen met Zefiro Torna aan enkele concerten en een cd-opname rond het beroemde Llibre Vermell de Montserrat. Het rode boekje uit het Catalaans klooster bevat onsterfelijke melodietjes — we noemen ze graag ‘deuntjes’ — die over Maria gaan, en over de pelgrims naar Montserrat.

In februari en maart werken we opnieuw samen met Het Collectief. In 2016 ging onze productie The Road of Excess leads to the Palace of Wisdom in première, voor Bozar in Brussel. Nu wordt die productie hernomen op verschillende plaatsen in Vlaanderen en Nederland. De heftige muziek van Galina Oestvolskaja wordt geconfronteerd met de extatische muziek van Hildegard von Bingen. Geen makkelijk programma — voor de luisteraar noch voor de uitvoerder — maar zoals Herman De Coninck het ooit zei: ‘wat geen moeite kost, is het vaak ook niet waard’.

Ter gelegenheid van deze productie hebben we ook een samenwerking op het programma met de eminente Hildegard-kenner Honey Meconi. Met haar presenteren we een lecture performance in opdracht van AMUZ te Antwerpen. Bij die gelegenheid komt ook een nieuwe cd uit, onder de titel ‘Hours of Hildegard: First Hour’, met ondermeer Michaela Riener in de rol van Hildegard von Bingen.

Ook in die eerste maanden van het jaar gaan we muziek opnemen uit het zogenaamd Salzinnes Antiphonal. Aan dat antifonarium uit Salzinnes (bij Namen, een klooster waarvan nu nog slechts enkele stenen overblijven) hangt een mooi en lang verhaal vast, dat in de korte versie hierop neerkomt: in Halifax, Canada, zijn ze terecht trots op het bezit van dat antifonarium, en ze besloten er een tentoonstelling aan te wijden. De Psallentes dames zijn het zingende gezicht van die tentoonstelling. In het voorjaar zijn we er al met een lezing en een workshop, en in het najaar gaan we ter plekke uit het antifonarium concerteren.

Nog maar heel recent was ondergetekende het magnifieke voorrecht verleend een blik te gaan werpen in de restauratie-ateliers van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten te Antwerpen, waar de Memling-panelen met de zegenende Christus en musicerende engelen de finishing touch van een broodnodige restauratie krijgen. Rond Memling zetten we vanaf 2017 een groots project op, onder de titel TO MEMLING (‘aan Memling’, inderdaad, maar ook als werkwoord ‘Memlingen’). Een eerste episode van dat grootste project presenteren we in maart en mei, in samenwerking met Oltremontano.

Tussendoor, en gedurende het hele jaar, is ondergetekende ook weer actief als lesgever Oude Muziek bij onze favoriete kunsteducatieve organisatie Amarant. Lezingen rond muziek in de vroege middeleeuwen, rond muziek tijdens reformatie en contra-reformatie, en een lange reeks rond de muziek van de middeleeuwen.

Voor de Nederlandse Bachvereniging gaan we in april de Goede Week van enige toepasselijke intensiteit voorzien door in Naarden lamentaties te gaan zingen, met aanverwante antifonen, psalmen en responsoria. Ook gaan we er onze uitgepuurde versie van de boetepsalm Miserere mei van Josquin Desprez laten horen.

In april starten we dan een andere grote reeks, onder de titel THE SANCTUARY. Al dat Engels, zullen sommigen misschien denken. Wel, Engels is het nieuwe Latijn, toch? Maar vooral: soms zegt een woord in een andere taal iets wat je in je eigen taal niet goed of minder goed kan uitdrukken. In dit geval gaat THE SANCTUARY zowel over de verzameling Sanctus-gerelateerde muziek die we willen aanleggen, als over ‘to seek sanctuary’ — op zoek zijn naar een toevluchtsoord. En dat is letterlijk te nemen: we willen kijken hoe vluchtelingen (in de breedste zin van het woord) onze ‘Westerse’ oude muziek ervaren. Een eerste episode van THE SANCTUARY legt zich op de muziek van De Rore toe (met aanverwanten zoals Desprez en Willaert), een tweede episode gaat aan de slag met De Monte (en aanverwanten zoals Byrd). Voor die tweede episode gaan we weer een andere samenwerking aan, in dit geval met de spectaculaire Amsterdamse blokfluitengroep The Royal Wind Music.

Een andere nieuwe productie gaat zich, in opvolging van ons ouder project ‘Koningskind’, op teksten van Hadewijch toeleggen, en op de manier waarop die teksten op muziek gezongen kunnen worden. Dat wordt een buitenbeentje! (Twee zinnen geleden vier keer ‘op’ geschreven — dat is wellicht omdat ik in mijn jeugd eens naar ‘Up with people’ ben gaan kijken.)

Alsof dat alles nog niet genoeg is, gaan we in 2017 ook van start met weer een ander groot project, deze keer met een Latijnse titel: PSALLAMUS. Laat ons psalmen zingen, is de vertaling daarvan, en dat nemen we dan letterlijk. We doen dat psalmenzingen trouwens niet alleen in het Latijn, maar ook in het Nederlands: we gaan de Souterliedekens van Clemens non Papa exploreren. Er zijn er (meer dan) honderdvijftig, dus ook dit project kan wel enige jaren duren — in het slechtste geval honderdvijftig jaar.

Ten slotte zijn we blij hier alvast aan te kondigen dat we van plan zijn voor het eerst in onze geschiedenis een ‘Dag van Psallentes’ te organiseren, onder de werktitel ‘Met de groeten van Psallentes’. Wat dat wordt, dat is aan het eind van 2016 ons best bewaarde geheim. Kom af en toe hier op psallentes.be eens checken hoe het precies zit met die plannen.

Samengevat: Psallentes rocks. Of in ‘t schoon Vlaams: Psallentes zindert.

Hendrik Elie Vanden Abeele, artistiek directeur Psallentes, december 2016

PS En ik vergat natuurlijk te vermelden dat 2017 ook nog, als het goed is, de release zou moeten zien van de dvd Liquescens (langverwacht), en van de cd’s Mater Dolorosa en Sacrosancta Walburga.

PPSS En ik wens iedere lezer van psallentes.be in naam van mezelf, van mijn medewerkers, van mijn Raad van Bestuur en van mijn zangers en zangeressen van harte een gelukkig, mooi en gezond 2017.