Ga Joni achterna: kom een krat Psallentes drinken en blijf toch overeind staan (‘I could drink a case of you, but I would still be on my feet‘). Op 10 juni zijn we te gast in ‘Jacobus Cultuurkerk’ (aka de Gentse Sint-Jacobskerk) en op 11 juni sluiten we het Nederlands Gregoriaans Festival in Den Bosch af – in beide gevallen met ‘Salzinnes Saints’. Een mooie mix van gregoriaans en polyfonie gezongen door zeven zangeressen, telkens in een uniek kader. Informatie over het kopen van tickets onderaan!
Een paar jaar geleden zijn we tot onze vreugde betrokken geraakt in een prachtig project rond het antifonale van Salzinnes. Het verhaal gaat kort gezegd zo. In de zestiende eeuw had je in de buurt van Namen een machtige abdij, die van Salzinnes dus, bevolkt door cisterciënzerinnen. Zusters verzameld rond een tafel met wijn en brood (‘You’re in my blood like holy wine’), wachtend op de terugkomst van hun bruidegom (‘Go to him, stay with him if you can’), ondertussen alle duivelse verzoekingen afwendend (‘I’m frightened by the devil, and I’m drawn to those ones that ain’t afraid’).
Van die abdij is nu bijna niets meer overgebleven, maar toen was het een fameuze site, en de zusters van de abdij, die vaak ‘van goede komaf’ waren, lieten voor eigen gebruik prachtige nieuwe liturgische boeken maken. Eentje daarvan kwam in de negentiende eeuw in Halifax terecht, in Nova Scotia, Canada (‘Canada, oh Canada’). Er was een nieuw aartsbisdom opgericht, en daar hoorden wel wat kerkschatten bij – zoiets.
In Halifax woont en werkt Judith (Judy voor de vrienden) Dietz, die enige jaren geleden op een blauwe maandag het antifonale ontdekte. Het stond in de sterren geschreven (‘I’m as constant as a northern star’): als iets decennialang in donkerte ligt weg te kwijnen (‘Constantly in the darkness? Where’s that at?’), dan haal je het toch van onder het stof? Dat deed Judy. Ze bestudeerde het manuscript, ontsloot het, liet het digitaliseren. Meer nog: ze bouwde er een prachtige tentoonstelling rond, daar in Halifax. Wij van Psallentes werkten eraan mee, we waren er te horen, ook live. (Die tentoonstelling komt in het najaar 2023 overigens naar Namen, drie jaar later dan eerst gepland – maar daarover later.)
Met het antifonale als uitgangspunt bouwden we een programma met de tweetalige titel ‘Salzinnes Saints’ – je kan het in het Frans doen of in het Engels. Werkt alletwee. Uit het heiligen-gedeelte van het boek selecteerden we gezangen voor Maria, voor Hubertus en Rochus, voor Agatha, voor Andreas, voor Agnes. Allemaal gezellige mensen, nemen we aan, want er kwam alleen gezellige muziek uit de bus. Om er wat extra kleur aan te geven (‘I’m a lonely painter, I live in a box of paints’) haalden we wat polyfonie bij tijdgenoot (van het manuscript) Jacob Clement.
Het is die mix van eenstemmig en meerstemmig die je dus nu met bakken kan komen drinken (‘I could drink a case of you’), om vervolgens toch helemaal ‘sober’ naar huis te gaan. Gesterkt door sterk gezang – gezonder dan die sterke drank hé (‘If you want me I’ll be in the bar’).
Tickets voor Gent hier.
Tickets voor Den Bosch hier.
Men zegge het verder.
Tekst Hendrik Vanden Abeele
Psallentes Oude Muziek 