Oude muziek buiten gebruik?

De winnaars van de Duitse muziekprijzen ‘Opus Klassik’ zijn bekend. Proficiat aan de winnaars en ocharme de verliezers. Wie hier regelmatig de berichtgeving volgt weet dat wij helemaal niet van wedstrijden en prijzen houden. Maar dit bericht gaat niet daarover. Werp een blik op de winnaars van dit jaar. De ‘Preisträger’. Mij viel het op dat er in de 27 categorieën waarin prijzen werden uitgereikt niet één geval van echte oude muziek zit. De oudste muziek is Bach, Vivaldi, Händel. Dat is dus de achttiende eeuw. Barokmuziek.

Er is één album, van de beste zangeres van het jaar Anna Prohaska, waar een klein beetje muziek van vroegere eeuwen op te vinden is. Vleugjes Walther von der Vogelweide, Guillaume Dufay en Hildegard von Bingen. Bedankt Anna! (Van Hildegard trouwens het ons goed bekende ‘O rubor sanguinis’. Toen Prohaska dit vorig jaar in deSingel kwam zingen werd het voorgesteld binnen het programma ‘Maria Mater Meretrix’, dat ‘de Mariafiguur exploreert’. Tja, jammer dan dat ‘O rubor sanguinis’ niet over Maria maar over Ursula gaat. Maar dit terzijde.)

Het diepere probleem in de wereld van de klassieke muziek is, dat het blikveld zo eng gehouden wordt. Waar zijn de projecten met muziek van voor 1700? Waar zijn Monteverdi, Josquin, en ja, Hildegard von Bingen? Zo’n projecten zijn er wel degelijk, maar alles in de klassieke muziekwereld wordt erg gedomineerd door de muziek van de periode 1700-1900. Dat is zo in programmatie van concerten, van festivals, van radiostations. Dat is zo in de vermaledijde wedstrijden. Dat is zo in de muziekkritiek (zo die nog bestaat) van kranten en tijdschriften. En het is dus ook zo wanneer de pers prijzen gaat uitdelen. Wat jammer, toch? Waarom niet wat meer de rijkdom van het muzikale erfgoed exploreren? Het potentieel tot verrassen, ontroeren en inspireren is niet minder aanwezig in de muziek van Guillaume de Machaut dan het is in (zegge) Giuseppe Verdi.

Met Psallentes leggen we ons voornamelijk toe op de vocale muziek van voor 1600. We maken graag uitstapjes naar recentere muziek (met opdrachten aan levende componisten) of naar de muziek van de negentiende eeuw (zoals binnenkort in Deurne, 6 juli), maar onze core business is toch die échte oude muziek. Daar is nog zo veel te doen. (Om maar één voorbeeld te geven: van de meeste componisten van polyfonie uit de vijftiende en zestiende eeuw kan je niet eens alle werken opgenomen terugvinden. Probeer het maar eens met zo’n topcomponist als Jacob Obrecht.)

We zullen bij Psallentes rustig verder werken aan het aanmoedigen van het luisteren naar en genieten van oude muziek. Binnenkort doen we dat zeer expliciet in de Abdijkerk van Dendermonde. Voor het STROOM-festival zingen we er een avondje Hildegards Ursula-muziek. Het concert is uitverkocht, maar later zal je het op de Concertzender kunnen beluisteren…

Hoera voor de oude muziek! Meer oude muziek! Meer oude muziek, minder voetbal! Meer bomen, minder bazen, meer oude muziek! Oude muziek moet, oude muziek doet je goed! Een streepje oude muziek per dag houdt je aan de slag!

Foto en tekst Hendrik Elie Vanden Abeele

Psallentes vzw geniet structurele ondersteuning door de Vlaamse overheid