Korte bespreking van Hours of Hildegard, First Hour, in ‘Stretto — Magazine voor kunst, geschiedenis en muziek’. De cd wordt aangekondigd, ‘een aanrader’ genoemd, en ook ‘een sfeervolle, memorabele opname’. Leuk! Wel merkwaardig dat beweerd wordt dat we gezangen voor Ursula zingen. Dat is niet het geval, namelijk. Afgezien daarvan: in stretto naar de platenwinkel!
Zopas werd bekend gemaakt dat de Dendermonde Codex online staat, op de Integrated Database for Early Music, kortweg IDEM, een initiatief van de Alamire Foundation.
De Dendermonde Codex?
Het muzikale oeuvre van de twaalfde-eeuwse Hildegard von Bingen is ons bekend uit slechts twee handschriften. Het ene wordt in Wiesbaden bewaard, het andere in Dendermonde. Dat van Wiesbaden, de zogenaamde Riesencodex, was al enige tijd online beschikbaar. Dankzij de inspanningen en de expertise van de Alamire Foundation en het Alamire Digital Lab is dus nu ook de Dendermonde Codex online te beleven.
Het belang van dit nieuws kan moeilijk overschat worden. Hildegard von Bingen mag beschouwd worden als een van de sterkste figuren uit de middeleeuwen (let er op dat ik niet schreef ‘sterkste vrouwen’, want dat zou een heel andere betekenis krijgen). Van Hildegard zijn vele geschriften bekend, maar het meest beroemd is ze wellicht omwille van haar muziek. Die muziek doet erg gregoriaans aan, maar geheel in de lijn met het karakter dat ook uit haar geschriften spreekt, graaft ze verder, dieper, breder dan het ‘normale’ gregoriaans.
Naar aanleiding van het unieke feit dat deze bron nu aan de hoogst denkbare resolutie vrij en onbeperkt online in te kijken is, heeft Psallentes het boude plan opgevat om alle muziek van de Dendermonde Codex op te nemen. Het is niet de eerste keer dat een ensemble aan dergelijke reis begint, maar wat wij bij Psallentes ermee doen voegt toch weer op een andere manier toe aan het bestaande audio-materiaal. Omdat we traag en zorgvuldig omgaan met Hildegards muziek, en omdat we het bovendien inbedden in een context van typisch twaalfde-eeuwse ‘collationes’-bijeenkomsten waarop gelezen, overwogen, en gezongen werd, waardoor aan de gezangen zelf nog psalmen en cantica en lezingen worden toegevoegd, zal dit project waarschijnlijk resulteren in ongeveer veertien cd’s. Het eerste ervan ligt binnenkort in de winkel, maar is momenteel na onze concerten samen met Het Collectief al te koop.
Het Alamire Digital Lab nam de best mogelijke foto’s van een onwaarschijnlijk belangrijk manuscript. De vraag is dus: gunt Donald Trump dit feit vijf minuutjes wereldnieuws?
Hendrik Vanden Abeele, 23 februari 2017
In this episode:
– Matins of Holy Innocents
– short responsories, but with some long melismas
– the story about Herod and 144.000 boys killed
Hendrik Vanden Abeele, artistic director of chant group Psallentes, with a project in which he walks & talks you through each and every page of a 1481 antiphonary from Ghent (B-Gu Ms 15).
In this episode:
– Matins of Holy Innocents
– some amended words
– long melisma on ECce
– antiphon connected with cantica
Hendrik Vanden Abeele, artistic director of chant group Psallentes, with a project in which he walks & talks you through each and every page of a 1481 antiphonary from Ghent (B-Gu Ms 15).
Een afdruk van een microfilm uit 1978 van twee bladzijden uit het antifonarium van Champmol (Dijon, Bibliothèque Municipale Ms 118). Het is even wennen, in deze tijden van verregaande digitalisering. Hier geen kleur, geen hoge resolutie, geen ongelimiteerd inzoomen. Gewoon ‘à la guerre comme à la guerre’. Het heeft wel iets. Meer nog: ik geloof dat het mijn muzikale visie op dit gregoriaans rechtstreeks beïnvloedt.
Want dezer dagen dus aan de muziek voor ‘Champmol 1399’ aan het knutselen. Het retabel van Jacob De Baerze en Melchior Broederlam — onderwerp van de film die op Laus Polyphoniae 2016 in première gaat — werd gemaakt voor het Kartuizerklooster van Champmol, en er definitief geplaatst in 1399. In datzelfde jaar werd aan het klooster ook een antifonarium geleverd (mogelijk vervaardigd te Parijs) dat de liturgische diensten van de Kartuizers moest helpen verzorgen. Het gregoriaans dat live bij de film gezongen wordt, is uitsluitend uit dit boek genomen.
Hendrik Elie A Vanden Abeele
Psallentes sings (rehearsal recording)
Guillaume de Machaut (aka Machault) (c1300-1377)
Messe de Notre Dame
Christe
Singers: Rozelien Nys, Jonathan De Ceuster, Paul Schils (triplum); Michiel Haspeslagh, Gunter Claessens, Adriaan De Koster (motetus); Philippe Souvagie, Hendrik Vanden Abeele (tenor); Paul Mertens, Pieter Stas, Sander Le Roy (contra-tenor).
This movie is part of a series of movies where Psallentes sings Machaut’s Christe. In related movies, each of the four voices can be followed in detail through different manuscripts. The audio is always the same. Notice how from time to time a note may differ in one manuscript as opposed to another.
GB-Cccc stands for Great Britain, Cambridge, Corpus Christi College. This library has this Machaut manuscript on loan, it is actually better known as the Ferrell-Vogüé manuscript, which is in the private collection of James E. and Elizabeth J. Ferrell. A facsimile edition has been planned (http://www.corpus.cam.ac.uk/about-us/…). It is a beautiful manuscript from the fourteenth century, and it may have been made for (or was at least in the collection of) the Count of Foix. Consulted via http://www.diamm.ac.uk (where you can take a look at the whole manuscript).
An incomplete rubric; large part of the page in first mode; surprise ending of the invitatorium — a few features with which to continue our Antiphonary Walkthrough project. Spread the word!
Guillaume de Machaut (aka Machault) (c1300-1377)
Messe de Notre Dame
Kyrie I
Singers: Rozelien Nys, Jonathan De Ceuster, Paul Schils (triplum); Michiel Haspeslagh, Gunter Claessens, Adriaan De Koster (motetus); Philippe Souvagie, Hendrik Vanden Abeele (tenor); Paul Mertens, Pieter Stas, Sander Le Roy (contra-tenor).
This movie is part of a series of movies where Psallentes sings Machaut’s Kyrie I. In related movies, each of the four voices can be followed in detail through different manuscripts. The audio is always the same. (More to come soon.)
GB-Cccc stands for Great Britain, Cambridge, Corpus Christi College. This library has this Machaut manuscript on loan, it is actually better known as the Ferrell-Vogüé manuscript, which is in the private collection of James E. and Elizabeth J. Ferrell. A facsimile edition has been planned (http://www.corpus.cam.ac.uk/about-us/…). It is a beautiful manuscript from the fourteenth century, and it may have been made for (or was at least in the collection of) the Count of Foix. Consulted via http://www.diamm.ac.uk (where you can take a look at the whole manuscript).
Guillaume de Machaut (aka Machault) (c1300-1377)
Messe de Notre Dame
Kyrie I
Singers: Rozelien Nys, Jonathan De Ceuster, Paul Schils (triplum); Michiel Haspeslagh, Gunter Claessens, Adriaan De Koster (motetus); Philippe Souvagie, Hendrik Vanden Abeele (tenor); Paul Mertens, Pieter Stas, Sander Le Roy (contra-tenor).
This movie is part of a series of movies where Psallentes sings Machaut’s Kyrie I. In related movies, each of the four voices can be followed in detail through different manuscripts. The audio is always the same. (More to come soon.)
GB-Cccc stands for Great Britain, Cambridge, Corpus Christi College. This library has this Machaut manuscript on loan, it is actually better known as the Ferrell-Vogüé manuscript, which is in the private collection of James E. and Elizabeth J. Ferrell. A facsimile edition has been planned (http://www.corpus.cam.ac.uk/about-us/…). It is a beautiful manuscript from the fourteenth century, and it may have been made for (or was at least in the collection of) the Count of Foix. Consulted via http://www.diamm.ac.uk (where you can take a look at the whole manuscript).
Psallentes Oude Muziek 