]Hildegard von Bingen is een buitenbeentje. Over deze krachtige en prachtige vrouw weten we niet alles wat we zouden willen weten, en dat is erg jammer, maar misschien heeft net dat er toe bijgedragen dat zij tot op vandaag een bijzondere, mythische, ja heilige status inneemt te midden van alle Middeleeuwse figuren. (Hoewel in de loop van de eeuwen verschillende pogingen tot canonisatie ondernomen werden, is Hildegard nooit heilig verklaard.) Ze leefde in de elfde eeuw, tussen 1098 en 1179, werd voor haar tijd dus erg oud, en stond al tijdens haar leven bekend als abdis, kloosterstichtster, schrijfster, componiste, raadgeefster, diplomate.

Het is niet nodig hier dieper op haar leven in te gaan – er is over Hildegard ontzettend veel literatuur te vinden. Hoewel haar leven zich al vanaf de prilste leeftijd honderd procent op de christelijke kerk en het geloven toespitste, moet ze een vrouw geweest zijn met een uitzonderlijke kennis van de wereld, van de natuur, en van mensen.

Hildegard schreef teksten over haar visioenen, ze had inzichten over allerlei aspecten van de natuur en de geneeskunde, ze schreef theologische teksten, maar ook heiligenlevens en commentaren op onder meer de regel van Benedictus. Bovenal is ze ons bekend om haar liederen, gebundeld onder de welluidende titel Symphonia Harmoniae Caelestium Revelationum (Symfonie van de Harmonie van de Hemelse Revelaties). Deze bundel is ons overgeleverd in twee versies. Er is een manuscript uit Wiesbaden (Landesbibliothek, Handschrift 2, beter bekend onder de roepnaam ‘Riesenbergcodex’ of ook ‘Riesenkodex’) en er is een manuscript uit Dendermonde (Sint-Pieters & Paulusabdij, Codex 9, soms ook wel de ‘Dendermonde codex’). Aan de Dendermonde codex hangt het verhaal vast van de monniken van de abdij van Villers in het huidige Waals-Brabant, die in een brief Hildegard bedanken voor het hen toesturen van haar muziek. Dit betekent echter niet dat het handschrift ook dat van Hildegard zelf is. Dat is zelfs erg onwaarschijnlijk. In elk geval is het met zekerheid dit manuscript dat later in Dendermonde terecht kwam. De twee boeken, die uit Wiesbaden en die uit Dendermonde, hebben ongeveer dezelfde inhoud. Er zijn gezangen: Continue reading “[NL] Musica Mediaevalis 8/40 – Hildegard von Bingen” →