Zondag/Sunday 26 Augustus/August 2012 10h30 Halle, de Rotonde.
[NL] De Duitse benedictijnse abdis Hildegard van Bingen (1098-1179) was in haar tijd al bekend omwille van haar visies en visioenen. Hildegard correspondeerde ook met de groten van haar tijd, en was daarmee een zeer invloedrijke vrouw. Daarenboven heeft de abdis haar eigen teksten van muziek voorzien. Dat levert een gregoriaans op dat sterk geworteld is in de universele traditie, maar toch opvalt omwille van een grote toonomvang en rijke melismen.
Vijfenzeventig gezangen zijn ons van Hildegard overgeleverd, met als belangrijkste bron een twaalfde-eeuws handschrift dat bewaard wordt te Dendermonde (Sint-Pieters & Paulus Abdij, Ms Cod. 9).
Uit dit handschrift kozen de zangeressen van Psallentes voor een reeks gezangen ter ere van de heilige Ursula, waarvan door middel van antifonen (‘O rubor sanguinis’), responsoria, een sequentia en een hymne (het opzwepende ‘Cum vox sanguinis’) een krachtige evocatie uitgebouwd wordt. Een intens gebeuren, waarin eensgezind en met toenemend engagement de lotgevallen van Ursula en haar reisgezellinen bezongen worden.
Ursula was volgens de legende een koningsdochter die niet wilde trouwen voor ze een bedevaart naar Rome had gemaakt. Samen met de 11.000 maagden die haar vergezelden werd ze (nog steeds volgens de legende) in de buurt van Keulen vermoord.
[FR]
L’Abbesse Bénédictine allemande Hildegard van Bingen (1098-1179) fut célèbre à son époque pour ses visions et ses opinions. Hildegard correspondait également avec les grands de son époque et était de ce fait une femme très influente. L’abbesse a en outre pourvu ses propres textes de musique. Cela engendre une musique grégorienne fortement enracinée dans la tradition universelle, mais qui se fait remarquer toutefois pour son étendue vocale riche en mélismes.
Soixante-quinze chants d’Hildegard nous ont été remis avec comme source la plus importante un manuscrit du douzième siècle conservé à Dendermonde (Abbaye de Saint Pierre & Paul, Ms Cod. 9).
Partant de ce manuscrit, les chanteuses de Psallentes ont choisi une série de chants à la gloire de la sainte Ursule, desquels une puissante évocation est développée au moyen d’antiennes (‘O rubor sanguinis’), de répons, d’une séquence et d’un hymne (le saisissant ‘Cum vox sanguinis’). Une expérience intense, dans laquelle les péripéties d’Ursule et de ses compagnes de voyage sont glorifiées unanimement et avec un engagement s’intensifiant.
Selon la légende, Ursule, fille de roi, ne voulait pas se marier avant d’avoir fait un pèlerinage à Rome. Toujours d’après la légende, elle fut assassinée aux environs de Cologne, tout comme les 11.000 vierges en sa compagnie.
[ENG]
The German Benedictine abbess Hildegard of Bingen (1098-1179) was renowned in her time because of her views and visions. Hildegard corresponded with the greats of her time, and thus was a very influential woman. Moreover, the abbess provided some of her poems and texts with her own music. This lead to a Gregorian chant that is strongly rooted in universal tradition, but which stands out because of large ambitus and rich melismas.
Seventy-five songs of Hildegard are known, the main source being a twelfth-century manuscript kept at Dendermonde (Sint-Pieters & Paul Abbey, Ms. Cod. 9). From this manuscript the singers of Psallentes chose for a series of chants in honor of St. Ursula. Through antiphons (“O rubor sanguinis”), responsories, a Sequentia and a hymn (the rousing “Cum vox sanguinis”) a powerful evocation is constructed. An intense event, uniting unique voices contemplating with growing engagement the fate of Ursula and her companions.
Ursula was a legendary king’s daughter who would not marry before she had made a pilgrimage to Rome. Together with the 11,000 virgins who accompanied her, she was (again according to legend) killed near Cologne.
Leave a Reply